Acht cultuurinstellingen zijn dit jaar gestart met de eerste Zero Waste Expeditie Cultuur. Tijdens deze expeditie zijn de eerste stappen gezet op het gebied van afvalscheiding en afvalpreventie. De Maaspoort in Venlo, Kunstlinie Almere Flevoland, Luxor Theater Rotterdam, Museon, Paradiso, Tivoli/Vredenburg, het Zuiderzeemuseum en het Van Abbemuseum zijn de koplopers in de expeditie en zijn daarmee het voorbeeld voor hun collega’s in de cultuursector. Op donderdag 29 november, tijdens ‘Roadmap to Zero Waste’ in het Nieuwe Luxor Theater in Rotterdam werden de eerste resultaten gedeeld. Het initiatief is een opmaat naar een circulaire cultuursector en onderdeel van het programma VANG Buitenshuis van Rijkswaterstaat.
Expeditie Tool
Resultaat van deze Expeditie is dat op 29 november 2018 de Zero Waste Expeditie Tool is gelanceerd. Deze tool is ontwikkeld op basis van de individuele trajecten en helpt cultuurinstellingen om zelfstandig aan de slag te gaan met afvalpreventie en -scheiding. Bezoek de website www.zerowasteexpeditie.nl voor meer informatie en kosteloze deelname.

Eerste resultaat na acht maanden expeditie
De koplopers hebben veel nieuwe inzichten gekregen door hun deelname aan de expeditie. Er worden maatregelen genomen om aanvullende stromen apart te scheiden. Zo worden bijvoorbeeld papieren koffiebekers en toilethanddoekjes separaat bij de afvalverwerker aangeboden, waardoor deze een toepassing krijgt in nieuwe toilethanddoekjes en toiletpapier. Bij het van Abbemuseum levert het apart inzamelen van Swill (GFE) al een mooi besparing op de afvalrekening. “Bij het Luxor Theater willen we ook vooral in gaan zetten op afvalpreventie; we onderzoeken wat dat betekent voor de gezelschappen en evenementorganisatoren die bij ons te gast zijn”, zo vertelt koploper Luxor Theater Rotterdam. Hiernaast hebben een aantal deelnemers de eerste stappen gezet op inzameling van PET(flessen) en schone folies. Ook wordt ingezet op preventie door andere inkoop.

“Ik ben enorm trots dat we met deze koplopers zoveel stappen hebben kunnen zetten dit jaar, dit laat zien waar samenwerken in de sector toe kan leiden. Nu volgt hopelijk de rest van de sector”, aldus Remco Wagemakers van DPM | Duurzaamheid in Podia en Musea, organisator van de expeditie.

De Zero Waste Expeditie
De Zero Waste Expeditie Cultuur is een zoektocht naar een stappenplan voor de cultuursector. Swill (GFE), folies en papier vormen de top-3 materiaalsoorten die een groot deel uitmaken van het restafval dat op dit moment in de verbrandingsoven terechtkomt. In de Zero Waste Expeditie Cultuur doen de deelnemende cultuurinstellingen een interne sorteerproef van deze afvalstroom om zichtbaar te maken wat de samenstelling is. Dit vergroot het bewustzijn onder medewerkers en stimuleert gedragsverandering. Want het gaat niet alleen om afvalscheiding en recycling; ook het voorkomen van afval is een belangrijk aanknopingspunt. Verder wordt er binnen de expeditie gekeken naar het optimaliseren van hun afvallogistiek en –techniek door bijvoorbeeld het inzetten van elektrische vrachtwagens, afvalpersen en sensoren die registreren hoe vol een bak is.

Afval in de cultuursector
De cultuursector is afvalintensief, zo blijkt uit de verkenning Van Afval Naar Grondstoffen in de Cultuursector. Jaarlijks produceert de sector 8.000 ton afval, waarvan slechts een klein deel wordt gerecycled. Gemiddeld verdwijnt 60% van het afval in de cultuursector als niet gescheiden restafval in de verbrandingsoven. De ruim 1.100 Nederlandse theaters, poppodia en musea trekken gezamenlijk 50 miljoen bezoekers per jaar. Hierdoor heeft de sector grote potentie om bewustwording te creëren en gedrag te beïnvloeden. Door het verminderen en scheiden van afval, behalen de instellingen maatschappelijke én financiële winst. Een gemiddeld theater kan ruim € 3.000 per jaar besparen op de afvalverwerking. Een museum zelfs € 6.600 per jaar.

Organisatie
De Zero Waste Expeditie Cultuur wordt geïnitieerd, gefinancierd en (inhoudelijk) begeleid door de afdeling Afval Circulair van Rijkswaterstaat en uitgevoerd door DPM | Duurzaamheid in Podia en Musea. DPM is een advies- en projectmanagementkantoor op het gebied van duurzaamheid en helpt in het adviseren, begeleiden en aanjagen van een duurzame verandering in de culturele sector. De Plantagebuurt in Amsterdam heeft dankzij hulp van DPM al op afval, kosten en logistiek bespaard en de culturele instellingen in de Plantagebuurt liggen nu op koers voor 84% gescheiden grondstoffen in 2021.